Hvað er COR?

Eftir október 16, 2012Greinar

Margir hafa heyrt talað um COR í golfkylfum og þá oftast trékylfum. Þetta hugtak er mikið notað í auglýsingar og ekki síst áður en skammstöfunin MOI rataði á markaðsdeildirnar. En hvað er COR? „COR“ er skammstöfun fyrir „coefficient of restitution“.Þetta hugtak mætti kalla endurkastsstuðul á íslensku. Þetta er semsagt mælieining á hversu mikil orka tapast eða viðhelst þegar tveir hlutir rekast saman. Mælingin gæti verið 0.0 ef öll hreyfiorka tapast eða 1.0 ef engin hreyfiorka tapast. Dæmi um 0.0 COR væri mjúkt tyggjó að rekast á annað mjúkt tyggjó. Ef að þú hentir einu tyggjó í annað, þau myndu klessast saman og ekki hreyfast eftir áreksturinn, þá hefur öll hreyfiorka tapast. Dæmi um COR sem er nánast 1.0 er þegar þú skýtur kúlu í billiard alveg beint í aðra kúlu af sömu stærð og massa, þá algjörlega stöðvast kúlan sem þú skaust í með kjuðanum en hin kúlan fer af stað á næstum sama hraða. Næstum engin orka tapaðist í árekstrinum.
Það er ómögulegt að golfkylfa og golfkúla geta myndað fullkominn 1.0 COR árekstur. Ástæðurnar fyrir því er að höggflöturinn og kúlan eru úr algjörlega ólíkum efnum og að kylfuhausinn og golfboltinn eru misþungir. En þegar kylfurhausar fóru að stækka ört, og málmurinn í þeim varð þynnri og þynnri, þá fór höggflöturinn að sveigjast í „impact“. Því meira sem höggflöturinn sveigist, því minna kremst golfboltinn, og þetta leiðir til hærri endurkastsstuðuls. Ástæðan er að það tapast mikið meira orka þegar golfboltinn kremst heldur en þegar höggflöturinn svignar. Það eru semsagt engin „trampólín áhrif“ sem eiga sér stað, þrátt fyrir að það sé oft talað um það þannig. Með hærra COR náðu kylfingar meiri boltahraða og lengri höggum án þess að auka sveifluhraðann. Þetta má sjá vel með því að rýna í tölfræðina á PGA mótaröðinni. Högglengdin rauk upp á hverju ári þegar COR var að hækka í driverunum. En árið 2003 setti USGA þak á hversu hátt COR kylfuhaus má hafa. Mörkin voru sett í .83 COR. Þetta þýðir að ef golfbolta væri skotið á kyrrstæðan höggflöt á golfkylfu á 100km hraða, þá mætti boltinn ekki koma til baka á meira en 83km hraða. R&A byrjaði að setja mörkin í .86, en seinna lækkuðu þeir í Skotlandi stuðulinn niður í .83. Driverarnir sem voru framleiddir með .86 COR urðu því „ólöglegir“ í mótum. Meðalhögglengd hjá bestu kylfingum heims á PGA mótaröðinni og Evrópsku mótaröðinni hefur lítið breyst eftir að það voru sett mörk á COR.
Til að átta sig betur á hvað COR getur skipt miklu máli er hér dæmi til að gefa viðmið. Gamlir stál eða tré driverar sem voru ekki sérstaklega hannaðir með þunnan höggflöt eru með COR um .78COR. Ef kylfingur sem slær rúmlega 200m af teig notar slíkan driver myndi hann fljúga boltanum rúmlega 10m styttra en með .83COR driver. Þeir sem slá lengra væru að tapa enn meiri lengd með gamla drivernum.

Það er ómögulegt að golfkylfa og golfkúla geta myndað fullkominn 1.0 COR árekstur. Ástæðurnar fyrir því er að höggflöturinn og kúlan eru úr algjörlega ólíkum efnum og að kylfuhausinn og golfboltinn eru misþungir. En þegar kylfurhausar fóru að stækka ört, og málmurinn í þeim varð þynnri og þynnri, þá fór höggflöturinn að sveigjast í „impact“. Því meira sem höggflöturinn sveigist, því minna kremst golfboltinn, og þetta leiðir til hærri endurkastsstuðuls. Ástæðan er að það tapast mikið meira orka þegar golfboltinn kremst heldur en þegar höggflöturinn svignar. Það eru semsagt engin „trampólín áhrif“ sem eiga sér stað, þrátt fyrir að það sé oft talað um það þannig. Með hærra COR náðu kylfingar meiri boltahraða og lengri höggum án þess að auka sveifluhraðann. Þetta má sjá vel með því að rýna í tölfræðina á PGA mótaröðinni. Högglengdin rauk upp á hverju ári þegar COR var að hækka í driverunum. En árið 2003 setti USGA þak á hversu hátt COR kylfuhaus má hafa. Mörkin voru sett í .83 COR. Þetta þýðir að ef golfbolta væri skotið á kyrrstæðan höggflöt á golfkylfu á 100km hraða, þá mætti boltinn ekki koma til baka á meira en 83km hraða. R&A byrjaði að setja mörkin í .86, en seinna lækkuðu þeir í Skotlandi stuðulinn niður í .83. Driverarnir sem voru framleiddir með .86 COR urðu því „ólöglegir“ í mótum. Meðalhögglengd hjá bestu kylfingum heims á PGA mótaröðinni og Evrópsku mótaröðinni hefur lítið breyst eftir að það voru sett mörk á COR.

Til að átta sig betur á hvað COR getur skipt miklu máli er hér dæmi til að gefa viðmið. Gamlir stál eða tré driverar sem voru ekki sérstaklega hannaðir með þunnan höggflöt eru með COR um .78COR. Ef kylfingur sem slær rúmlega 200m af teig notar slíkan driver myndi hann fljúga boltanum rúmlega 10m styttra en með .83COR driver. Þeir sem slá lengra væru að tapa enn meiri lengd með gamla drivernum.

Vel hannaðir driverar í dag hafa náð því að hafa hátt COR um stærra svæði á höggfletinum með því að hafa málminn í honum misþykkan. Helstu framfararnir frá því að COR var hámarkað 2003 eru því að slæmu höggin fljúga lengra og beinna en áður. Samt sem áður erhámarks COR svæðið á höggfletinum ekki ýkja stórt. Það er því gríðarlega mikilvægt að vera með rétt smíðaðan driver til að tryggja að þú hittir sem oftast á miðjan höggflötinn. Eins gagnlegt og hátt COR er, þá er það mjög lítill þáttur í að slá sem lengst miðað við að hafa kylfuna rétt smíðaða.
Þess má geta að Tom Wishon hefur langtum meiri reynslu en nokkur annar framleiðandi af því að hanna og prófa höggfleti fyrir hærra COR.

1999 – Fystur til að gera drivera með misþykka höggfleti fyrir mismunandi sveifluhraða.
2000 – Fyrstur til að gera “ólöglega” mikið COR í stál driver árið.
2004 – Fyrstur til að gera brautartré með hámarks COR.
2004 – 770CFE járnin. Fyrstu járnin til að vera hönnuð með mjög þunnan höggflöt fyrir hærra COR og unnu Golf Tips Magazine verðlaun fyrir að vera besta tæknileg hugmyndin það árið. Í dag hefur hann þróað þau í 870TI járnin sem hafa hármarks .83COR.
2007 – Fyrstur að ná hámarks COR í minni minni brautartrjám með littlum höggflöt.
2008 – Fyrstur til að gera hálfvita með hámarks COR.

Í dag eru Wishon driverar með stærra svæði á höggfletinum með hármarks COR en nokkur annar framleiðandi.